Ambitie, vertrouwen en durf!
Voorzitter, vandaag stellen we de begroting voor 2017 vast. Een begroting die meer is dan een hoop cijfertjes en bedragen die samen opgeteld een sluitende meerjarenbegroting vormen. Deze begroting gaat ook over de samenleving en de rol die de overheid volgens deze coalitie in die samenleving moet innemen.
Voordat ik bij die rol kom, voorzitter, toch even over de cijfertjes. Want dat onze gemeente tot de gemeenten met de laagste lokale lasten behoort mag niet onvermeld blijven. De lasten kunnen zo laag blijven omdat de gemeente op financieel gebied de zaakjes goed voor elkaar heeft, en mede daardoor kunnen we de voorzieningen voor onze inwoners op een hoog niveau houden en kunnen we mensen die het nodig hebben ook een steuntje in de rug geven.
Voorzitter, de Bossche VVD is blij dat er in de begroting een heldere liberale koers te herkennen is. Met vertrouwen in de inwoners, met respect en waardering voor hun betrokkenheid bij elkaar en de samenleving. En met ruimte voor eigen initiatieven en voor mensen die anders denken dan de mainstream.
Want, voorzitter, dat wat wij momenteel als ‘mainstream’ beschouwen is aan het veranderen, en in een hoog tempo ook. Dan heb ik het niet alleen over de fysieke omgeving, waar duurzame ontwikkelingen en nieuwe initiatieven als Tiny Houses onze woningvoorraad een andere uitstraling geven. Voorzitter, ik hoop hier binnenkort aan toe te kunnen voegen dat het welstandsvrij bouwen eenzelfde positieve verandering van uitstraling tot gevolg heeft gehad. In ieder geval zien we met de digitalisering van het wonen ook veranderingen optreden. Meer maatwerk, zuinig en efficiënt om kunnen gaan met grondstoffen en ouderen die langer thuis kunnen blijven wonen.
Maar ook de samenleving blijft in transitie. Oude, gesloten, systemen dreigen vast te lopen en gelukkig zien we veel inwoners en ondernemers die nieuwe en flexibele systemen daarnaast opbouwen. Sociale ondernemers, coöperaties voor zorg of energie en nieuwe creatieve evenementen komen vanuit de inwoners zelf, de overheid zorgt slechts voor de structuur en ondersteuning.
Laat ik als voorbeeld de Zorgoppas noemen. Een idee dat bedacht is bij het innovatienetwerk Broed. Als ouders een avond weg willen regelen ze een oppas, maar hoe doe je dat met een gehandicapt kind dat speciale aandacht nodig heeft? Daar vonden sociale ondernemers een oplossing voor: de Zorgoppas. Die brengt oppassers met ervaring met gehandicapte kinderen en ouders die een oppas voor hun gehandicapt kind zoeken bij elkaar. De Zorgoppas heeft onlangs de Ignite Award gewonnen en is zich nu verder aan het ontwikkelen in de Jamfabriek. Zo komt de creativiteit van onze inwoners samen met de faciliteiten van de gemeente.
Met de Jamfabriek heb ik gelijk een belangrijke speler in ons economisch beleid genoemd. Want gelukkig is ons economisch beleid ook gericht op innovatie. Zo hebben we SPARK, waar innovaties in de bouw en openbare ruimte ontwikkeld worden. Als de gemeente als ‘launching customer’ SPARK zou gaan ondersteunen, hebben onze inwoners daar direct positief profijt van. En zo kunnen we op al onze campussen en met de Jamfabriek, de Jamfabriek Next en straks het Grasso-complex voor Data Science de kennis in onze gemeente omzetten in handel en daarmee nieuwe banen creëren voor onze inwoners.
Voorzitter, zoals gezegd gaan de veranderingen in onze samenleving snel en zijn ze ingrijpender dan waar onze overheid op ingericht is. Beleidsprocessen kunnen vertragend werken en steeds vaker is op voorhand niet te voorspellen welke kansen en mogelijkheden er langs komen om resultaten te behalen.
En toch blijven wij onze systemen inrichten op de manier van de maakbare samenleving, namelijk met een overheid die nu al voor de toekomst kan bepalen wat er werkt. Maar een nieuwe tijd vraagt ook om een andere kijk naar de rol van de overheid en de gemeenteraad daarin. We blijven nog steeds kijken naar output, terwijl ontwikkelingen in een jaar zo snel gaan dat we op sommige vlakken meer moeten kijken naar de outcome, ofwel, de effecten.
Meer huizen bouwen kan bijvoorbeeld de oplossing zijn voor het tekort aan woningen, maar als het alleen maar villa’s zijn kun je jezelf de vraag stellen in hoeverre het bijdraagt aan het oplossen van het tekort aan passende woningen.
Voorzitter, de gedachte dat de overheid bepaalt welke kant de samenleving op gaat is er niet meer. Dat de maakbaarheid van de samenleving een achterhaald begrip is en alleen maar tot onvrede en niet-effectief beleid leidt wordt inmiddels gelukkig door velen gedeeld. In dat kader is het ‘right to challenge’ een bijzondere. Aan de ene kant geeft het de ruimte aan onze inwoners om aan te tonen dat zij taken beter kunnen organiseren dan de overheid, maar aan de andere kant gaat het primaat daarbij nog uit van de overheid. De Bossche VVD gelooft in de zelforganiserende kracht van de inwoners en steunt daarom ook de motie over het in de toekomst verbreden van de wijk- en dorpsbudgetten.
Naast innovatie als economische kracht en ruimte geven aan burgers is de Bossche VVD ook blij met de nieuwe financieringsstructuur voor de culturele sector. De sector wordt uitgedaagd om te innoveren en de toegevoegde waarde duidelijk zichtbaar te maken. Het cultureel ondernemerschap dient wat de VVD betreft verder vorm te krijgen, waarbij de sector verantwoordelijkheid neemt voor de breedte van de sector. Partijen die een groter verdienmodel hebben, kunnen dat uitbouwen zodat onze beperkte financiële middelen ingezet kunnen worden om de basis te waarborgen. Dus voor de minder toegankelijke vormen van cultuur, maar ook de amateurkunst waar de creatieve toppers van de toekomst gevormd worden.
Voorzitter, een sterke gemeente is ook een veilige gemeente. ’s-Hertogenbosch wordt steeds veiliger en dat is een stimulans om door te blijven werken aan die veiligheid. Tegelijkertijd zien we dat de politie moet prioriteren in welke zaken ze aanpakken. Wat de Bossche VVD betreft kunnen onze gemeentelijke handhavers zich meer bemoeien met de dingen waar de politie geen tijd voor heeft. Vaak zijn dit de kleine zaken, die wel direct bijdragen aan het veiligheidsgevoel. De VVD komt hier binnenkort met een discussienotitie over.
Dan ga ik naar de moties voorzitter. Het Gasthuiskwartier komt in ontwikkeling en dat is goed voor onze gemeente. Ook het Burgemeester Loeffplein en het gebied van de Tolbrug gaan mee in die ontwikkeling. Daarbij is de verwachting dat de rol van de Tolbruggarage gaat veranderen. Om de parkeerbalans op orde te houden voor bezoekers en bewoners dient de Bossche VVD een motie in om geen parkeergarage te sluiten tot de geplande garage op het Gasthuiskwartier gerealiseerd is.
Voorzitter, wat de VVD betreft moet iedereen mee kunnen doen in onze samenleving. Ook als je bijvoorbeeld in Gewande woont en aangesloten wilt worden op het riool, glasvezel en gas. Daarom dienen wij daar een motie over in. Maar meedoen heeft ook te maken met werk. Het college zet daar in de begroting ook terecht veel op in. Onder de werkzoekenden zijn ook veel mensen met veel werkervaring of een hogere opleiding, wij dienen een motie in om voor die groep de begeleiding en het traject ook op hun kennis en kunde af te stemmen zodat zij gemotiveerd blijven bij het vinden van een baan.
Voorzitter. Als laatste motie nog de motie om startende bedrijven meer kansen te geven bij opdrachten die de gemeente onderhands kan gunnen. Uiteraard volgen we de aanbestedingsregels wanneer die van toepassing zijn, maar voor startende bedrijven is een grote opdrachtgever als de gemeente ’s-Hertogenbosch van enorm toegevoegde waarde. Hierdoor kunnen zij makkelijker andere opdrachten binnenhalen en doorgroeien. En daarmee ook zorgen voor nieuwe banen, wat weer goed is voor de mensen die op zoek zijn naar werk.
Voorzitter. Het zal duidelijk zijn dat de Bossche VVD erg tevreden is met deze begroting. Een begroting met begrip voor deze tijd en met vertrouwen in de burger. Maar ook een begroting waarin de mensen die hulp nodig hebben die ook kunnen krijgen. Op deze manier blijven we meewerken aan een samenleving die elkaar helpt en waar datgene dat ons bindt belangrijker is dan de verschillen in afkomst, geloof of leeftijd. Net zoals in deze raadszaal waar we met respect voor elkaars uitgangspunten stevig op de inhoud kunnen debatteren, maar elkaar vinden in doen wat het beste is voor onze inwoners.
Tot zover voorzitter.